Η σχιζοφρένεια είναι μια ψυχική διαταραχή που εμποδίζει  την ικανότητα του ατόμου να αναγνωρίζει την πραγματικότητα, να χειρίζεται τα συναισθήματά του/της, να σκέφτεται καθαρά, να κρίνει  και να επικοινωνεί. Η Διεθνής Κατάταξη Ασθενειών  (International Classification of Diseases)  παρέχει την παρακάτω περιγραφή της σχιζοφρένειας στο ICD-10 Ταξινόμηση των Ψυχικών και Συμπεριφορικών Διαταραχών: Κλινικές Περιγραφές και Διαγνωστικές Οδηγίες (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας 1992):

Οι σχιζοφρενικές διαταραχές χαρακτηρίζονται γενικά από θεμελιώδεις και χαρακτηριστικές διαστρεβλώσεις της σκέψης και της αντίληψης και από απρόσφορο ή αμβλύ συναίσθημα. Η καθαρότητα της συνείδησης και η διανοητική ικανότητα συνήθως διατηρούνται, παρόλο που στην πορεία του χρόνου μπορεί να προκύψουν κάποιες γνωσιακές ανεπάρκειες. Η διαταραχή περιλαμβάνει τις πιο βασικές λειτουργίες  που προσδίδουν σε έναν φυσιολογικό άνθρωπο την αίσθηση της ατομικότητας, της μοναδικότητας και της αυτό-κατεύθυνσης. Το άτομο αισθάνεται ότι οι πιο προσωπικές του σκέψεις, συναισθηματικές καταστάσεις και πράξεις είναι συχνά γνωστές στους άλλους ή ότι τις μοιράζεται με άλλους και μπορεί να αναπτύξει ερμηνευτικού τύπου παραληρητικές ιδέες, με αποτέλεσμα να πιστεύει ότι φυσικές ή υπερφυσικές δυνάμεις επηρεάζουν τις σκέψεις και τις πράξεις του με τρόπους που συχνά θεωρούνται παράξενοι. Το άτομο μπορεί να βλέπει τον εαυτό του/της ως κεντρικό άξονα όλων όσων συμβαίνουν. Οι ψευδαισθήσεις, ιδιαίτερα  οι ακουστικές είναι συχνές και  μπορεί να σχολιάζουν την συμπεριφορά ή τις σκέψεις του ατόμου. Η αντίληψη είναι συχνά διαταραγμένη με άλλους τρόπους: τα χρώματα ή οι ήχοι μπορεί να εμφανίζονται ιδιαίτερα ζωντανοί ή μεταλλαγμένοι σε ποιότητα, και ασήμαντες λεπτομέρειες καθημερινών πραγμάτων μπορεί να εμφανίζονται πιο σημαντικές από ολόκληρο το αντικείμενο ή την κατάσταση αυτή καθ΄ αυτή.  Το μπέρδεμα είναι επίσης συνηθισμένο στην αρχή και συχνά οδηγεί στην πεποίθηση ότι οι καθημερινές καταστάσεις ενέχουν ένα ιδιαίτερο, συνήθως απειλητικό, νόημα  που σχεδιάστηκε αποκλειστικά για το άτομο αυτό. Στην χαρακτηριστική σχιζοφρενική  διαταραχή της σκέψης, περιφερειακά και άσχετα σημεία μιας ολοκληρωμένης έννοιας, που είναι ανασταλμένα στην φυσιολογικά κατευθυνόμενη ψυχική δραστηριότητα, έρχονται στην επιφάνεια και χρησιμοποιούνται στη θέση αυτών που είναι σχετικά  και κατάλληλα για την περίσταση.  Έτσι η σκέψη γίνεται ασαφής, ελλειπτική και δυσνόητη και η έκφραση της στο λόγο κάποιες φορές ακατανόητη. Οι διακοπές και οι παρεμβολές είναι συχνές στη ροή της σκέψης και δίνεται η εντύπωση ότι οι σκέψεις αποσύρονται και από κάποιον εξωτερικό παράγοντα. Το συναίσθημα, είναι χαρακτηριστικά  ρηχό, ιδιότροπο ή ασύμβατο. Η αμφιθυμία και η διαταραχή της βούλησης μπορεί να εμφανιστούν ως αδράνεια, αρνητισμός ή εμβροντησία. Ενδέχεται να εμφανισθεί και κατατονία. Η έναρξη μπορεί να είναι οξεία, με έντονες διαταραχές της συμπεριφοράς, ή βραδεία με σταδιακή ανάπτυξη παράξενων ιδεών και συμπεριφορών. Η πορεία της διαταραχής ποικίλει επίσης σημαντικά και δεν είναι υποχρεωτικά χρόνια ή φθίνουσα. Σε ένα ποσοστό περιπτώσεων, που μπορεί να διαφέρει σε διάφορους πολιτισμούς και πληθυσμούς, η έκβαση είναι η πλήρης ή σχεδόν η πλήρης ανάρρωση. Τα φύλα προσβάλλονται σχεδόν εξ’ ίσου, αλλά η έναρξη τείνει να εμφανίζεται αργότερα στις γυναίκες.