ΑρχικήΣελίδα > Εισκόπηση > Αοστολή

Το γεγονός ότι το στίγμα που συνοδεύει την ψυχική διαταραχή είναι ένα από τα κύρια εμπόδια τόσο στην αναζήτηση και στην παροχή ουσιαστικής φροντίδας για τους ψυχικά ασθενείςόσο και στη βελτίωση της ποιότητας της ζωής τους αναγνωρίζεται πλέον παγκόσμια.
     Ειδικά για τη σχιζοφρένεια που θεωρείται η πιο βαριά, αινιγματική και μυστηριώδηςνόσος με συμπτώματα που οι περισσότεροι άνθρωποι ταυτίζουν με την �τρέλαÀ, το στίγμα εκφράζεται με συμπεριφορές έντονων διακρίσεων που έχουν ως αποτέλεσμα την απόρριψη, την περιθωριοποίηση και την κοινωνικήαπομόνωση του αρρώστου, την πλημμελή θεραπευτική αντιμετώπιση ή τον εγκλεισμό σε ιδρύματα και εν τέλει τον κοινωνικό εξοβελισμό
      Για το λόγο αυτό, το 1996 η Παγκόσμια Ψυχιατρική Εταιρεία (ΠΨΕ) ξεκίνησε ένα παγκόσμιο πρόγραμμα για την καταπολέμηση του στίγματος και των διακρίσεων που συνοδεύουν τη σχιζοφρένεια με βασικούς στόχους:

• τηνευαισθητοποίησηκαι ενημέρωση της κοινής γνώμηςγιατηφύσητηςσχιζοφρένειαςκαιτησύγχρονη θεραπείατης
• τη βελτίωσητωναντιλήψεωνκαιστάσεωντου κοινού για τους ασθενείς που πάσχουν από σχιζοφρένεια και τις οικογένειές τους
• την ανάπτυξη δράσεων για τη μείωση των προκαταλήψεων και των διακρίσεων

Την πρωτοβουλία, το σχεδιασμό και την εν συνεχεία καθοδήγηση του όλου προγράμματος ανέλαβε μια τετραμελής συντονιστική επιτροπή, αποτελούμενη από kαθηγητή Ν. Sartorius (ως πρόεδρο της επιτροπής), τον τ. πρόεδρο της Παγκόσμιας Ψυχιατρικής Εταιρείας Καθηγητή Κ. Στεφανή, το σημερινό πρόεδρο της Παγκόσμιας Ψυχιατρικής Εταιρείας Καθηγητή J.J. Lopez-Ibor και τον Καθηγητή Arboleda Florez. Η επιτροπή αυτή διαμόρφωσε ένα πλαίσιο δράσεων και ενεργειών και δημιούργησε τέσσερις ομάδες εργασίας με 76 επιστήμονες από όλο τον κόσμο οι οποίοι κατήρτισαν ειδικό ενημερωτικό υλικό και ένα εγχειρίδιο για τη σχιζοφρένεια, ενώ παράλληλα συνεργάστηκαν με ειδικούς ιδιωτικούς φορείς επικοινωνίας και χάραξαν την επικοινωνιακή στρατηγική του προγράμματος.
     Αρχικά, επιλέγηκαν ως χώρες πιλοτικής εφαρμογής ο Καναδάς, η Αυστρία και η Ισπανία. Στην επόμενη ζώνη των 6 χωρών, μετά από αιτιολογημένη και λεπτομερή αίτησή μας, επελέγη ως χώρα πιλοτικής εφαρμογής και η Ελλάδα. Η επιλογή της χώρας μας σε αυτή την προσπάθειαήταν πολύ σημαντική γιατί μας δόθηκε η ευκαιρία να ανασύρουμε στην επιφάνεια ένα θέμα που μέχρι τώρα καλυπτόταν και στην ελληνική κοινωνία από ένα �πέπλο μυστηρίουÀ ενδεδυμένου με πολλούς μύθους, δοξασίες και προκαταλήψεις, να αξιοποιήσουμε τη διεθνή εμπειρία, να την προσαρμόσουμε στην ελληνική πραγματικότητα και να οργανώσουμε τη δική μας εκστρατεία για την καταπολέμηση του στίγματος.
     Η Παγκόσμια Ψυχιατρική Εταιρεία ανέθεσε λοιπόν στο Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής (ΕΠΙΨΥ) τη διαμόρφωση,ανάπτυξηκαιυλοποίησητου Ελληνικού Προγράμματος κατά του Κοινωνικού Στίγματος της Σχιζοφρένειας.
     Τη γενική ευθύνη του προγράμματος έχει ο καθηγητής κ. Κώστας Στεφανής μέλος της Διεθνούς Συντονιστικής Επιτροπής της Παγκόσμιας Ψυχιατρικής Εταιρείας, υπεύθυνη δε για το Ελληνικό Πρόγραμμα είναι η κα Μαρίνα Οικονόμου, επίκουρη καθηγήτρια Ψυχιατρικής.
     Στα πρώτα βήματα του Ελληνικού Προγράμματος μεταφράστηκε και προσαρμόστηκε στην Ελληνική όλο το ενημερωτικό υλικό της Παγκόσμιας Ψυχιατρικής Εταιρείας και οργανώθηκε μια Πανελλαδική Έρευνα των Γνώσεων και των Στάσεων του κοινού απέναντι στα άτομα με ψυχική διαταραχή και ειδικά σχιζοφρένεια, που έδειξε πολύ ενδιαφέροντα αποτελέσματα τα οποία αναφέρονται στο αντίστοιχο κεφάλαιο αυτού του τόμου.
     Τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας αποτέλεσαν και τη βάση πάνω στην οποία καταρτίστηκε ένα πλάνο δράσεων σε εθνικό επίπεδο για την αλλαγή των στάσεων και την καταπολέμηση του στίγματος της σχιζοφρένειας. Αυτό το πλάνο, ανάμεσα σε άλλες δράσεις και παρεμβάσεις περιλαμβάνει και μία καλά σχεδιασμένη πανελλαδική εκστρατεία ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης της κοινής γνώμης μέσω των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης (εφημερίδες, ραδιόφωνο, τηλεόραση) αλλά και μέσω της διάθεσης ενημερωτικού υλικού κατά τη διάρκεια εκδηλώσεων που απευθύνονται στο ευρύ κοινό και της προώθησης κατάλληλα επεξεργασμένων φυλλαδίων σε κάθε νοικοκυριό μαζί με λογαριασμούς Οργανισμών Κοινής Ωφελείας. Η επιτυχία του ελληνικού προγράμματος κατά του κοινωνικού στίγματος της σχιζοφρένειας βασίζεται στη διάχυση της πληροφόρησης και στην εμπλοκή πολλών διαφορετικών ανθρώπων και φορέων, από διάφορους τομείς της κοινωνίας.
    Το Ελληνικό Πρόγραμμα θεωρώντας ότι ο ρόλος των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης είναι καθοριστικής σημασίας επεδίωξε τη συνεργασία με τη δημοσιογραφική κοινότητα ούτως ώστε να εξασφαλίσει ότι τα μηνύματα που θα απευθύνονται στο ευρύ κοινό θα είναι επιστημονικά και επικοινωνιακά επεξεργασμένα και θα παρέχουν ακριβείς πληροφορίες, αλλά και ότι θα τηρούνται όλοι οι κώδικες δεοντολογίας, θα προωθείται η σωστή χρήση της γλώσσας και θα δίνεται μια ώθηση για δράση.
   Το κεντρικό μήνυμα της εκστρατείας που έχει οργανώσει η Παγκόσμια Ψυχιατρική Εταιρεία είναι “Schizophrenia: Open the doors™ και για την Ελλάδα επελέγη το «Σχιζοφρένεια: Ας ανοίξουμε τις πόρτες», ένα μήνυμα με έντονο συναισθηματικό περιεχόμενο που στοχεύει στην αλλαγή των στάσεων συμβάλλοντας στον αποστιγματισμό και στην τελική αποδοχή των ατόμων με σχιζοφρένεια από την κοινωνία, μια αποστολή εξαιρετικά δύσκολη στην επίτευξή της.
   Όλοι γνωρίζουμε ότι ο σύγχρονος κοινωνικός ιστός έχει σε μεγάλο βαθμό διαρραγεί και ότι τα αντανακλαστικά μας ως κοινωνίας αμβλύνονται και ιδίως για ζητήματα που θεωρούμε ότι δε μας αφορούν άμεσα. Πρέπει λοιπόν να γίνει συνείδηση ότι η σχιζοφρένεια μας αφορά όλους,ανεξάρτητα εάν αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα στο στενό μας περιβάλλον ή όχι. Ο αγώνας να αλλάξουμε την περί σχιζοφρένειας αντίληψη δεν μπορεί παρά να είναι κοινός. Προσπάθειες που θα συμβάλουν στην καταπολέμηση του κοινωνικού στίγματος είναι το μεγάλο στοίχημα και η πρόκληση μιας κοινωνίας που θέλει να θεωρείται ευαίσθητη και δίκαιη, μιας κοινωνίας που δεν αφαιρεί αλλά προσθέτει δικαιώματα στους πολίτες της που δεν έχουν τη δυνατότητα να διεκδικήσουν όσα τους αναλογούν, μιας κοινωνίας που δεν περιθωριοποιεί αλλά ενθαρρύνει την αποδοχή, ένταξη και δράση όλων ανεξαιρέτως των πολιτών.

_______________________